ШҚО ТМРКД басшылығы коммуналдық қызметтердің қайсысына қызмет құнын көтеруге болмайтынын, өтемақы тарифтерін енгізіп, айыппұл салғанын хабарлады.
Осы жылы қайта құрылған облыстық табиғи монополияларды реттеу департаменті енді осы функцияларды ғана жүзеге асырады және нақты табиғи монополиялар субъектілерімен, әлеуметтік маңызы бар нарықтармен жұмыс істейді. Олардың құрамына аймақтағы халыққа мемлекеттік қызмет көрсететін кәсіпорындар кіреді.
ШҚО ТМРКД жалпы алғанда 101 субъектінің қызметін реттейді, оның ішінде 59-ы су шаруашылығында, 43-і жылумен жабдықтаушы, 16-сы энергетика секторында және 8-і кірме жолдар аймағында. Олардың 76-сы төмен қуаттылық субъектілері. Ал «Шығысэнерготрейд» ЖШС әлеуметтік маңызы бар нарықтың субъектісі болып саналады.
- 73 тариф биыл қарауға ұсынылды, оның 32-сі мақұлданды, - деді басқарма басшысы Қайрат Оразбаев. - 41 тариф қабылданбады және материалдарды қайта қарау үшін кері шақырылды. Департамент 2018-19 жылдың сегіз айында алған табиғи монополиялар субъектілерінің сұранысы бойынша сметалық шығындарды төмендетудің шартты экономикалық тиімділігі екі миллиардтан астам теңгені құрады.
Сондай-ақ аймақтағы монополияға қарсы жұмысшылардың айтуынша, ШҚО-ның 46 кәсіпорнына Қазақстан Президенті алға қойған міндеттерді өз бетінше орындау үшін төмендеткен 80 тарифтің экономикалық тиімділігі 2,5 млрд теңгені құрайды. Жалпы, 82 субъекті аймақта 117 тариф бойынша төмендетілген тарифтермен жұмыс істейді.
-Коммуналдық кәсіпорындардың тарифтік сметалары мен инвестициялық бағдарламаларының орындалуын талдау біздің жұмысымыз болып табылады, - деді Қайрат Назарұлы. Нәтижелер бойынша 47 уақытша ақы төлеу, төмендету, реттеліп көрсетілетін қызметтерге тарифтер енгізілді, соның ішінде ШК АЭК, ГКП «Телекоммунэнерго», Семей қ., «Тепловодоцентральная Алтай», КГП «Теплоэнергия», Глубокое қ., «КазцинкЭнерго» ЖШС , КГП «Аягөз Су» және т.б. Тарифтердің төмендеуі 252 млн теңге. Теңге мөлшерінде 1-ден 25% -ға дейін болды. Бұл қаражат өңірдегі тұтынушыларға қайтарылады. Сондай-ақ ұзақ мерзімді бес немесе одан көп жылға бекітілген инвестициялық бағдарламаларды іске асырған 30 табиғи монополия субъектілері үшін жауап шаралары әлі қолданылған жоқ. Өз міндеттемелерін орындамаған жағдайда, мерзім өткеннен кейін оларға төмендетілген тарифтер де қолданылады.
Жылу беру кезеңінің соңында монополияға қарсы жұмысшылар «Қазгидромет» куәліктері негізінде жасалынған сыртқы ауаның нақты температурасын ескере отырып, жылумен жабдықтау қызметтерінің құнын қайта есептеуді талдады. Нәтижесінде облыстың тоғыз жылу беруші кәсіпорны 65,5 млн теңгеден астам соманы пайдаланбады. Бұл қаражаттың бәрі үй тұтынушыларына қайтарылуы керек. Бұл жерде Өскеменнің жылу желілері де, «Семей теплокоммунэнерго» да ерекшеленді.
Бұдан бөлек Шығыс Қазақстан прокуратурасының ұсынысы және тексерулер нәтижелері бойынша табиғи монополиялар субъектілері анықталған құықық бұзушылықтар үшін бірнеше миллион айыппұл төлеуге мәжбүр. Монополияға қарсы шенеуніктердің айтуынша, әкімшілік істер бойынша қаражаттың қайтарымдылығы 90% -дан асады.
Сонымен бірге, ТМРКД-нің келесі жылға тарифтерді белгілеу жөніндегі болжамы онша оптимистік емес.
-Біздің энергия өндіретін барлық ұйымдарымыз жаңа жылдан бастап тарифтерді қымбаттады, - деді Қайрат Оразбаев. - Бұл үшін Энергетика министрлігінің рұқсаты бар. Бұл барлық қызметтер үшін құны өсуі мүмкін дегенді білдіреді. Алайда, біз бұл әлеуметтік мәселеге өте мұқият қарауымыз керек. Өте мұқият ... Ең бастысы, табиғи монополиялар субъектілері тарифтерді көтерудің орындылығын егжей-тегжейлі және мұқият түсіндіруі керек.
Монополияға қарсы бақылаушылардың бастамасымен коммуналдық қызметтер бағасының негізсіз өсуіне жол бермеу мақсатында аймақтың барлық қалалары мен аудандарында тариф белгілеу жөніндегі жұмыс топтары құрылды. ТМРКД тарифтерді бекіту туралы шешім олардың сараптамалық пікірлерінің негізінде ғана қабылданады.