2021 жылғы соңғы халық санағы бойынша Қазақстанда ерлер мен әйелдер арасында ең көп таралған есімдер Азамат пен Аружан, деп хабарлайды Buqara.kz сайтының тілшісі.
ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі, Ұлттық статистика бюросы атап өткендей, елімізде Азамат есімді 63 мың ер адам және Аружан есімді 73 мың әйел адам тұратынын хабарлады. Ұлттық статистика агенттігі 33 мыңнан астам есім кемі 10 реттен, ал 29 мыңнан астам тегі кемі 100 реттен көрсететін есеп жариялады.
Бір қызығы, сан жағынан қазақтардан кейін көп саналатын орыстар мен өзбек есімдері мен тегі де Қазақстанда кең тараған.
10 000-нан астам рет кездесетін қазақ есімдерінің 136-сы ерлердің, ал 146-сы әйел адамдардың есімі. Ең көп кездесетін ерлердің есімдері – Азамат, Серік және Марат, ал әйелдерден – Аружан, Мадина, Динара. Бақыт пен Сәулет сияқты екі жақты есімдері де танымал, жалпы саны 585 мың адамда бар. Қазақ есімдері ішінде «бай», «бек», «жан», «хан» сияқты есім жалғаулары ең көп таралған.
Атап айтқанда, «бек» жалғауы өткен ғасырдағы ең көп жалғанған. Әйткенмен оның танымалдығы 2000шы жылдардан кейін төмендей бастады, ал «хан» жалғауы бар есімдер соңғы 30 жылда тұрақты көбейіп келеді. Әйел есімдеріне жиі қосылатын «гүл» сөзі 1950 жылдардан кейін танымал болып, 2000-шы жылдарға дейін жиі кездесетін. Бұған қоса, деректерде қазақтардың қысқа есімдерді ұнататыны да жазылған, ал 70-80-ші жылдарды қоспағанда, еркек есімдері әдетте әйелдерге қарағанда ұзағырақ болған. 10 000-нан астам рет кездесетін қазақ тегінің ішінде 69 есім бар.
Ең көп тараған үш тегі – Ахметов, Серік және Омаров. «ов», «ев» және «ин» әрпімен аяқталатын фамилиялар (және олардың әйелдік формалары «ова», «ева», «ина») қазақтар арасында 64 пайызды құрайды. Дегенмен туған жылы бойынша талдау мұндай фамилиялардың үлес салмағының тұрақты төмендеуін көрсетеді.
Сонымен қатар, көптеген қазақстандықтар «-вич» және «-вна» жалғаулары бар әкесінің атын қолданудан бас тартып, «-ұлы» және «-қызы» болып ауысып жатыр. Сондай-ақ Қазақстанда аты да, тегі де қос аттас азаматтар аз емес. Осылайша, ең көп болғандар Серік Ахметов (415) мен Айзере Серік (517) болды.
