Мемлекет басшысы азаматтардың әл-ауқаты мен әлеуметтік қорғалуы бірінші орында тұруы тиіс екендігін әрқашан айтады. Осы мақсатта Қазақстанда жұмыссыздықты азайту қажеттілігі бірінші кезекте тұр. Жұмыссыздық мәселесі биыл сәуір айында Үкімет сағатында да көтерілді, онда Мәжіліс депутаты Альберт Рау ауыл тұрғындарын жұмыспен қамту мәселесіне жеке тоқталды.
Депутат бүгінгі таңда ауылдық жерлерде жұмыспен қамтылғандардың үлесі 3,6 млн адамды құрайтынын, бұл ретте соңғы үш жылда көрсеткіш 2,7% – ға төмендегенін атап өтті. Альберт Раудың айтуынша, көптеген жағдайларда тұрғындар кәсіби білім деңгейінің жеткіліксіздігінен жақсы жұмысқа орналаса алмайды, бірақ бұл ауылда тұратын азаматтардың тұрақты жұмысы мен жақсы табысы бар екенін жоққа шығармайды. Бүгінде мәселені шешу үшін өнеркәсіп секторлары да өз үлесін қосуда. Олар халық үшін әлеуметтік жауапкершілікті сезіне отырып, жұмыссыздыққа қарсы күресте бірқатар істер атқаруда. Мысал ретінде: Шығыс Қазақстан облысында (бөлінгенге дейін), онда 2021 жылдың IV тоқсанында жұмыссыздық деңгейі 4,8% – ды (34 мың адам) құрады, жергілікті кәсіпорын ауыл тұрғындарына жұмысқа тұруға көмектесті.
Медет Тоғамбаев Жарма ауданының Әуезов кентінде туған, өз бизнесімен айналысады – Бақыршық тау-кен өндіру кәсіпорнындағы геологиялық сынамалар үшін қаптар тігеді.
- Ауыл жиналыстарының бірінде халыққа өнімдерін кәсіпорын сатып алатын бизнес ашу ұсынылды. Мен қаптарды тігу идеясын ұсындым. Оны мақұлдады. Осыдан кейін мен өз учаскемде моншаны цехқа айналдырып, қажетті жабдықтар сатып алдым, ауыл тұрғындары үшін бес жұмыс орнын аштым, – дейді кәсіпкер.
Қазір іс өркендеп келеді және ай сайын кәсіпорынға 8300-ден астам қап жеткізіледі, жылына бұл шамамен 100 мың дана. Түскен ақша қызметкерлерге 100-ден 200 мың теңгеге дейін жалақы төлеуге жеткілікті. Штатта төрт тігінші және пішуші жұмыс істейді. Сондай-ақ олар қосымша тапсырыстар алады.
- Цехқа жұмысқа орналасқанға дейін мен бірнеше жыл үй шаруасында болдым, – дейді тігінші Фаузия Гареева. Мен білімім бойынша тігіншімін, бірақ, мамандық бойынша жұмыс істемедім, өйткені бос жұмыс орындары болмады. Әр жылдары сатушы, еден жуушы болдым, бірақ соңғы уақытта үйде отырдым. Жұмыс табу мүмкін болмады, әсіресе жақсы жалақымен. Маған цехта бос жұмыс орнын ұсынғанда, мен бірден келістім, өйткені шарттары да, табыс деңгейі де жаман емес, өз мамандығым бойынша жұмысым да бар. Мұнда бізде ең бастысы айналысатын ісіміз бар, бос отырмаймыз.
Кәсіпорынның ауыл тұрғындарына көмектескендігіне тағы бір мысал – ауылдық мәдениет және демалыс саябағына қызмет көрсету үшін алты жұмыс орны ашылды. Жұмысқа алынған қызметкерлер ауыл тұрғындары, мәдени-бұқаралық іс-шараларды өткізу үшін ашық алаңда, көпфункционалды спорт кешенінде және скверде тәртіпті қадағалайды. Еңбек ақысы лауазымына байланысты 80 000 теңгеден 240 000 теңгеге дейін құрайды.
- Қол астымда бес адам бар. Олар вахталық әдіспен – 15 күн жұмыс істейді. Барлығы жергілікті тұрғындар, – дейді абаттандыру шебері Тимур Мағзұмов. – Әрқайсысының өз тарихы бар, біреу ұзақ уақыт жұмыс іздеп жүрді, бірақ өз мамандығына сәйкес келмеді, біреу бұрынғы жұмысынан қысқартылып ауылға келді, біреуге жұмыс істеудің жеңілдеу шарты керек болды, - деді іскер азамат.
Қызметкерлер жасыл желектердің жағдайын бақылайды, аумақты абаттандыру бойынша жұмыстар жүргізеді (сырлау, ақтау, шөп шабу, гүл отырғызу), скверде және спорт кешенінде тазалық пен тәртіпті сақтайды, күзетеді. Қыста тапсырмаларға қар жинау, хоккей жабдықтарын беру және қабылдау кіреді.
- Қазір халық арасында сұраныс бар, бірақ ондай жақсы ұсыныстар жоқ, сондықтан мұндай көмек ауылдық жерлерге өте қажет, – деп толықтырды Тимур Мағзұмов. Қасым-Жомарт Тоқаевтың жаңа саяси бағыты – Жаңа Қазақстанды құру басымдықтарының бірі – жұмыс орындарын құру және қазақстандықтардың өмір сүру жағдайын жақсарту. Осыған байланысты, тәжірибе көрсеткендей, ірі бизнестер жұмыссыз халық үшін жұмыс орындарын құруда. Қазір еңбек нарығындағы жағдайды және қазақстандықтардың жауаптарын ескере отырып, мұндай қолдау маңызды әрі қажет – мұны барлығы, соның ішінде өнеркәсіп саласындағы жұмыс берушілер де түсінеді.